طول عمر ، ماندگاری و تثبیت میوه در ساعات اولیه پس از برداشت و تا رسیدن به مصرف کننده از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. میدانیم که میوه موجودی زنده است و حتی نیاز به تنفس دارد. بنابراین بر خلاف برنج و خشکبار اغلب میوه ها را نمی توان در شرایط و بسته بندی هرمتیک نگهداری کرد.
عمر میوه و سبزی (تره بار) بعد برداشت علاوه بر نوع آن به شیوه و شرایط نگهداری بستگی دارد. یعنی بعضی میوه‌ها نظیر توت فرنگی عمر کوتاه‌تری نسبت به برخی دیگر مثل پرتقال دارند. پوست رویی (غلاف) میوه‌هایی نظیر پرتقال و مواد محافظی نظیر پکتین روی پوست سیب، طول عمر آنها را افزایش می‌دهد. استفاده از واکسهای طبیعی و شیمیایی و همچنین روکشهای پلاستیکی و کاغذهای عادی و مومی نیز برای افزایش طول عمر میوه مرسوم است. روشهای تجربی زیادی هم هست که میوه فروشها برای ماندگاری و تازه نمایی میوه و سبزیجات در میوه فروشی استفاده می کنند. البته برخی از آنها تخریب داخلی را تسریع می‌بخشد.
عوامل ماندگاری میوه
یکسری از عواملی که می تواند عمر میوه را کم یا زیاد کند به شرح ذیل در مراجع عنوان کرده اند.
- دمای نگهداری
- رطوبت محیط
- نور
- نوع بسته بندی
- جریان هوا و اکسیژن
- گازهای متصاعده از خود میوه
- میکرو ارگانیسمهای اطراف آن
- ضربه، شرایط حمل و جابجایی
اغلب میوه‌هایی که ما امروزه از میوه فروشی‌ها تهیه می‌کنیم -تا به دست ما برسند- 90% عمر خود را از دست داده‌اند و فقط در 10% آخر عمرشان با ما زندگی می‌کنند. (نقل از آقای دکتر هدایتی متخصص بسته بندی و کارآفرین – پارس تاک ابهر)
فرآیند تثبیت میوه و افزایش طول عمر
دکتر هدایتی فرآیند مناسب افزایش طول عمر را در قالب مثالی بیان می کنند.
در قدیم وقتی خیار را از مزرعه برداشت می کردند آنرا به سرعت در حوض یا کانال آب سردی که از چاه بیرون می‌آمد می انداختند و بعد بلافاصله در بقچه می پیچیدند.
“شوک حرارتی سریع -بعد- نگهداری در دمای 11 درجه” فرآیندی است که کارشناسان امروزه پس از برداشت برای تثبیت خیار پیشنهاد می‌کنند. حوض شوک حرارتی را ایجاد می کند و بقچه نمدار دمایی زیر 20 درجه را ایجاد می کند که خیار را تا رسیدن به منزل یا بازار به خوبی تازه نگه می‌دارد.
خرید بهتر
شما می توانید میوه خود را از کشاورز یا میدان تره بار شهر یا از میوه فروشی نزدیک منزل خرید کنید تا طول عمر ، ماندگاری و تثبیت میوه را برای خود تضمین کنید.
خرید از کشاورز
کمترین هزینه – بهترین کیفیت – دسترسی دشوار
زمان خرید پس از برداشت: 10 ساعت زمان تحویل به مشتری: 34 ساعت
سرباغ پیشنهاد می‌کند از کشاورز دانا و توانا خرید کنید. اما دلیل این پیشنهاد:
می دانیم که اقداماتی که کشاورزان در ساعات اولیه پس از برداشت انجام می‌دهند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اقدامات ترویجی برای توانمند کردن کشاورز برای نگهداری میوه -این موجود ارزشمند- می‌تواند بسیار مؤثر باشد. سرباغ این مأموریت را برای خود در نظر دارد تا بتواند از این راه کیفیت محصولی که به دست مصرف کننده می‌رسد ارتقاء دهد.
کشاورزان توسط مروجین سرباغ آموزش می‌بینند تا فرآیند تثبیت را به درستی انجام دهند. البته باید توجه داشت که فرآیند تثبیت علاوه بر دانش، نیاز به امکانات و تجهیزات اندکی نیز دارد.
- مزرعه مجهز به امکانات شستشو و شوک حرارتی
- انبار و سردخانه مزرعه
- وانت مجهز به یخچال با دمای مناسب
- امکانات بسته بندی
- سرویس پست مستقیم
خرید مستقیم از کشاورز بهترین روش تأمین میوه است و در طول عمر ، ماندگاری و تثبیت میوه اثر قابل توجهی دارد. که البته به نظام پیچیده نیاز دارد و کمی پرهزینه است. هر خانواده اگر بخواهد خودش این کار را انجام دهد مجبور است حداقل با حدود پنجاه کشاورز در تماس باشد. این روش توسط مصرف کننده به تنهایی قابل انجام نیست. سرباغ برای این منظور با همراهی کشاورزان در حال سازماندهی است.
ویژگی مروجین سرباغ
- کشاورز با سابقه اجدادی
- مهندس کشاورزی یا معلم روستا یا مسئول آی سی تی روستایی
- تماس مستقیم و دائم و همراهی با کشاورز در فصل کاشت-داشت-برداشت و فصل فروش
- جمع آوری و تحلیل اطلاعات و ارائه گزارش
خرید از میدان – سرویس هم میوه سرباغ
هزینه مناسب – کیفیت خوب – دسترسی خوب
زمان خرید پس از برداشت یا خروج از انبار: 24 ساعت زمان تحویل به مشتری: 48 ساعت
این یک سرویس تعاونی مصرف یا خرید هماهنگ است. به جای تعداد زیاد رفت یک نفر به نمایندگی از ایشان پس از دریافت سفارش به
کشاورزان بزرگ میوه‌های هر فصل را به میادین میوه می‌فرستند و عوامل سرباغ -که میوه را به خوبی می شناسند، پس از دریافت سفارش شما و دیگر هم میوه‌ای های عزیز- ساعت 12 شب به بعد به میدان مراجعه می‌کنند و از بهترین غرفه‌ها، بهترین میوه‌ها را با همکاری غرفه‌داران با انصاف تهیه کرده و به کارگاه سرباغ آورده و تفکیک و بسته بندی می‌کنند و سپس در وانت یخچال‌دار به مصرف کننده می‌رسانند.
در خارج از فصل نمی‌توان از مزرعه محصول را تهیه کرد. اما از انبارها و سردخانه های مجهز برای میدان روزانه بار می‌فرستند. و همکاران ما ضمن آشنایی کامل با برنامه ارسال بار دست به دست بار را در میدان از غرفه‌دار تحویل گرفته و برای تفکیک و تحویل به مشتری در اسرع وقت برنامه‌ریزی می‌کنند.
ویژگی عوامل میدان سرباغ
- مهندس کشاورزی یا صنایع غذایی یا بازرگانی میوه
- آشنایی کامل با میوه و شیوه نگهداری آن
- کسب اطلاعات دقیق از سلامت میوه اطلاع رسانی به مشتری
- انجام آنالیتیکس برای اطلاع رسانی تحلیلی به مشتری و شناسنامه دار کردن محصولات
خرید از میوه‌فروشی
هزینه نسبتاً بالا – کیفیت قابل قبول – دسترسی عالی
زمان خرید پس از برداشت یا خروج از انبار: 72 ساعت زمان تحویل به مشتری: 144 ساعت
امروزه ما بدون ابزار، سراغ برنامه ریزی خصوصاً برای کارهای روتین شبیه خرید میوه و سبزیجات نمی‌رویم. مشتری در خلال کارهای روزانه ، خودش به میوه‌فروشی نزدیک منزل خود مراجعه می کند و میوه‌ای را که می‌پسندد جدا می‌کند و برمی‌دارد.
بر اساس بررسی های انجام شده در اغلب میوه‌فروشی ها به طور متوسط میوه‌ها پس از خروج از انبار تا 6 روز در فروشگاه می‌مانند. فروشنده‌ها با استفاده از ترفندهایی جالب میوه را تازه نگه می‌دارند. الان هم که بسیاری از میوه‌فروشی ها یخچال و یا سردخانه هم دارند.
اگر می‌توانستیم به کمک ابزارهای دیجیتال ، در زندگی برنامه خرید میوه داشته باشیم و با هم خرید کنیم شاید کسب و کار میوه فروشی هم می‌توانست بهبود یافته و میوه فروشها نیز با مشارکت کشاورزان و سیستمها و ابزارهای روزآمد کسب و کارشان را با هم و به صورت یکپارچه متحول کنند.
